Για
σειρά ελλείψεων και παραλείψεων, ανεπάρκεια και μονομέρεια εγκαλεί τον
Κώστα Τζαβάρα, αναπληρωτή υπουργό Πολιτισμού, ο Γιάννης Μπουτάρης,
δήμαρχος Θεσσαλονίκης, όσον αφορά στον τρόπο διαχείρισης των βυζαντινών
αρχαιοτήτων που αποκαλύφθηκαν στον υπό κατασκευή σταθμό του μετρό στη
Βενιζέλου.
Ο κ. Μπουτάρης
προβάλλει σειρά αντιρρήσεων και ενστάσεων κατά της απόφασης που έλαβε ο
κ. Τζαβάρας στις 24 Ιανουαρίου και η οποία προβλέπει, ως γνωστόν, την
απόσπαση των αρχαιολογικών καταλοίπων από το σκάμμα του σταθμού της
Βενιζέλου και τη μεταφορά τους στο στρατόπεδο Παύλου Μελά, στη
Σταυρούπολη, ή σε άλλο ανάλογο χώρο.
Η
εν λόγω υπουργική απόφαση παραμένει ισχυρή και δεν έχει ακόμη
επανεξεταστεί ή τροποποιηθεί, παρά την υπόδειξη τεσσάρων εναλλακτικών
λύσεων εκ μέρους του ΤΕΕ/Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας και του ΑΠΘ, αλλά
και δύο σύνθετων τεχνικών προτάσεων εκ μέρους των ανεξάρτητων πολιτικών
μηχανικών Κώστα Ζάμπα και Γιώργου Ουρσουζίδη.
«Διότι πάσχει…»
Ο
δήμαρχος Θεσσαλονίκης έκανε για πρώτη φορά δημοσίως λόγο για τη θεσμική
διαδικασία προσβολής της απόφασης Τζαβάρα στην ειδική εκδήλωση του ΑΠΘ
την προηγούμενη Τετάρτη, σημειώνοντας ότι έχει κατατεθεί αίτηση
θεραπείας ενώπιον του αρμόδιου υπουργού.
Στην
πολυσέλιδη αίτηση θεραπείας, την οποία φέρνει στο φως της δημοσιότητας ο
«Αγγελιοφόρος», ο κ. Μπουτάρης ζητεί να ανακληθεί η προσβαλλόμενη
απόφαση, «διότι πάσχει από έλλειψη επαρκούς, ειδικής και λεπτομερούς
αιτιολογίας, βασίζεται σε ανεπαρκή στοιχεία και επιπρόσθετα δεν πληροί
και τις προϋποθέσεις (…) του άρθρου 42 του ν. 3028/2002 (σ.σ. του
αρχαιολογικού νόμου)».
Οι λόγοι
Αναλυτικότερα, στο κείμενο, σημειώνονται, μεταξύ άλλων, τα εξής:
■
Από την προσβαλλόμενη απόφαση (σ.σ. του Κ. Τζαβάρα) δεν προκύπτει ότι
έχει προηγηθεί ο απαιτούμενος, σχετικός επιστημονικός έλεγχος, σύμφωνα
με τον οποίο αποκλείεται κάθε δυνατότητα διατήρησης των αποκαλυφθέντων
μνημείων στο περιβάλλον τους.
■ Δεν
έχει υπάρξει συγκριτική αξιολόγηση διαφόρων επιστημονικών προτάσεων,
λαμβανομένων υπόψη και στοιχείων της οικονομικής κλίμακας, σε
αντιστοιχία με το ενδεχόμενο της απόσπασής τους και της έκθεσής τους σε
άλλο χώρο.
■ Δεν έχουν ληφθεί
τεκμηριωμένα υπόψη οι αντίθετες απόψεις από επιστημονικούς φορείς, καθ΄
ύλην αρμόδιους να συνεισφέρουν την επιστημονική άποψή τους για το
ζήτημα.
■ Η τυχόν διατυπωμένη άποψη
της Αττικό Μετρό ΑΕ, ως μονομερώς διατυπωθείσα, δε θα μπορούσε να πληροί
τις απαιτήσεις μίας πλήρους συνθετικής επιστημονικής μελέτης για την
ανάγκη μετακίνησης και το κόστος ανάδειξης των αποκαλυφθέντων μνημείων
εκτός του περιβάλλοντός τους.
■ Δεν προϋπήρξε εισήγηση των αρμόδιων Υπηρεσιών Αναστήλωσης.
■ Τα μέλη του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ) «γνωμοδότησαν», χωρίς να έχουν επισκεφθεί τους χώρους εκσκαφής.
■ Δε διενεργήθηκε αυτοψία για τη σύνταξη τεχνικής έκθεσης από τη Γενική Διεύθυνση Αναστήλωσης του υπουργείου Πολιτισμού.
«Φοβικό σύνδρομο»
Ακολούθως,
ο κ. Μπουτάρης εξαίρει την ιστορική σημασία των ευρημάτων στο σταθμό
και τονίζει ότι «η επιδιωκόμενη τεχνική λύση δε συνεπάγεται και
ενδεχόμενη “κατάργηση ή αλλαγή χάραξης ή μετακίνηση” του σταθμού
Βενιζέλου, όπως υποβολιμαία προβάλλεται για τον αποπροσανατολισμό της
κοινής γνώμης και τη δημιουργία φοβικού συνδρόμου από το ενδεχόμενο της
περαιτέρω καθυστέρησης του έργου του μετρό - για τις οποίες
καθυστερήσεις ο δήμος Θεσσαλονίκης ουδεμία ευθύνη φέρει».
Και
ο δήμαρχος προσθέτει: «Το μόνο που προτείνεται είναι η αναζήτηση
τεχνικής λύσης, που δεν έχει έως σήμερα αναζητηθεί, για να αναδειχθούν
τα ευρήματα κατά χώραν ως επισκέψιμος αρχαιολογικός χώρος, παράλληλα με
λειτουργία του μετρό».
Με αναπομπή στο ΚΑΣ
Στην
αίτηση θεραπείας σημειώνεται ότι, επειδή είναι προφανές, αναντίρρητο
και εύλογο το έννομο συμφέρον του δήμου Θεσσαλονίκης, πρέπει να
ανακληθεί η υπουργική απόφαση. Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Δια της
αναπομπής στο ΚΑΣ, «με την επίκληση και προσθήκη νέων και
συμπληρωματικών στοιχείων, που θα καλύψουν την ανεπάρκεια των
προηγούμενων, κατόπιν μίας πλήρους συνθετικής επιστημονικής μελέτης».
Σύμφωνα με το δήμο Θεσσαλονίκης, η μελέτη αυτή «θα αξιολογήσει με
τεκμηριωμένα επιστημονικά κριτήρια (τεχνικά, αρχαιολογικά, οικονομικά,
συγκοινωνιακά) όλες τις πιθανές λύσεις για την επίτευξη του βέλτιστου,
από κάθε άποψη αποτελέσματος».
Οι προθεσμίες
Στην
αίτηση θεραπείας, η οποία κατατέθηκε στις 21 Μαρτίου, λίγες ημέρες πριν
από το κρίσιμο χρονικό διάστημα των 60 ημερών, όσον αφορά στην αίτηση
ακύρωσης της υπουργική απόφασης, δεν έχει ακόμη απαντήσει ο κ. Τζαβάρας.
Σύμφωνα με τον Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας, ο αναπληρωτής υπουργός
Πολιτισμού πρέπει να γνωστοποιήσει την απόφασή του, θετική ή αρνητική,
το αργότερο σε 30 ημέρες, δηλαδή έως αύριο.
Στο Συμβούλιο Επικρατείας;
«Συνήθως
αυτές οι αιτήσεις απορρίπτονται σιωπηρώς», σημειώνει ο ειδικός
σύμβουλος του δημάρχου Θεσσαλονίκης, δικηγόρος Απόστολος Σοφιαλίδης και
προσθέτει: «Είτε απαντήσει είτε όχι ο κ. Τζαβάρας, από την προσεχή
Δευτέρα αρχίζει να μετρά και πάλι ο κρίσιμος χρόνος των 60 ημερών, για
να κατατεθεί αίτηση ακύρωσης στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Επί της
ουσίας, ο δήμος Θεσσαλονίκης άσκησε την αίτηση θεραπείας, ώστε να
κερδηθεί πολύτιμος χρόνος και να μπορέσει η πόλη να λάβει τις αποφάσεις
της, προετοιμάζοντας παράλληλα το έδαφος των επιχειρημάτων για προσφυγή
στο ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο».
(Γιώργος Μούλκας-Αγγελιοφόρος)
