Η ΜΠΕ
της εταιρείας «Ελληνικός Χρυσός» που κατατέθηκε το 2010 -και με βάση την
οποία εκδόθηκε η ΑΕΠΟ το 2011- προέβλεπε συμμόρφωση με τα όρια που είχε
θεσπίσει η τότε Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Χαλκιδικής (σήμερα Περιφερειακή
Ενότητα Χαλκιδικής) όσον αφορά στη διάθεση υγρών βιομηχανικών αποβλήτων
σε φυσικούς αποδέκτες (ποτάμια, ρέματα, λίμνες κλπ) στο νομό
Χαλκιδικής. Ουδόλως ενδιαφέρει αν τα απόβλητα αυτά έχουν σχέση με τους
προηγούμενους, τους προ-προηγούμενους ή τους επόμενους αφού η ίδια η
«Ελληνικός Χρυσός» σήμερα επαναλειτουργεί το εργοστάσιο εμπλουτισμού της
Ολυμπιάδας -από το οποίο προέρχονται τα απόβλητα- και έχει αναλάβει συγκεκριμένες δεσμεύσεις
για τους όρους της επαναλειτουργίας του για να εκδοθεί η άδεια
λειτουργίας το 2012. Τα υγρά απόβλητα στα ρέματα «Μαυρόλακκας» της
περιοχής Ολυμπιάδας στα οποία αναφέρεται η καταγγελία άρχισαν να
εκβάλλουν μετά την έναρξη λειτουργίας του «ανακαινισμένου» εργοστασίου εμπλουτισμού της Ολυμπιάδας (στο τέλος επισυνάπτεται το έγγραφο της καταγγελίας).
Πιο
συγκεκριμένα στο πρώτο κεφάλαιο της ΜΠΕ του 2010 παρουσιάζονται τα
έγγραφα που τη συνοδεύουν, και είναι τρία. Το έγγραφο #2 έχει τίτλο ‘Νομαρχιακή
Απόφαση Χαλκιδικής 96400/1985 (ΦΕΚ 573/Β/24.9.1985) περί των «Όρων
διάθεσης λυμάτων και υγρών βιομηχανικών αποβλήτων σε φυσικούς αποδέκτες
του Νομού Χαλκιδικής»’. Το έγγραφο #3 έχει τίτλο ‘Νομαρχιακή
Απόφαση Χαλκιδικής 01α/434 (ΦΕΚ 719Β/16.04.2009), περί των «Όρων
διάθεσης λυμάτων και υγρών βιομηχανικών αποβλήτων σε φυσικούς αποδέκτες
του Νομού Χαλκιδικής»’. Η «Ελληνικός Χρυσός» δήλωσε συμμόρφωση με τα όρια που αναφέρονται στα έγγραφα αυτά και με βάση, και αυτή,
τη δήλωση συμμόρφωσης εκδόθηκε η ΑΕΠΟ από τον ΥΠΕΚΑ Παπακωνσταντίνου το
2011. Η συγκεκριμένη περίπτωση αφορά στο υποέργο «αποκατάσταση των
παλαιών τελμάτων Ολυμπιάδας».
Στα
παραπάνω έγγραφα καθορίζονται τα όρια για φυσικούς αποδέκτες του νομού
Χαλκιδικής που για τα βαρέα και τοξικά μέταλλα φαίνονται στον πίνακα 1 (στήλη 2).
Σε άλλο σημείο του εγγράφου #2 αναφέρεται: «Οι παρακάτω αποκλίσεις στα
όρια των χημικών και βιομηχανικών παραμέτρων του πίνακα για ένα μέσο
όρο 3 στιγμιαίων δειγμάτων μέσα σε 24 ώρες δεν λαμβάνονται υπόψη για επιβολή κυρώσεων».
Δηλαδή θεσπίζεται το όριο ανοχής (απόκλισης) ανάλογα με τα επιτρεπτά
όρια του ρύπου που δεν επιβάλλονται κυρώσεις σε αυτόν που απέρριψε τον
ρύπο στον αποδέκτη. Λαμβάνοντας υπ’ όψη αυτές τις ανοχές (αποκλίσεις)
προκύπτουν οι ανοχές (αποκλίσεις) για το κάθε μέταλλο στους φυσικούς
αποδέκτες της Χαλκιδικής στον πίνακα 1 (στήλη 3) και το ανώτατο επιτρεπτό όριο χωρίς κυρώσεις στον πίνακα 1 (στήλη 4).
Στον πίνακα 2 παρουσιάζονται οι μετρήσεις και οι υπερβάσεις των
ανώτατων επιτρεπτών ορίων σε Mn, Cu, Pb, Cd, As, Fe, Ni, Zn, Cr για τον
«Μαυρόλακκα» Ολυμπιάδας που επιβάλλουν κυρώσεις.
σε Mn, Cu, Pb, Cd, As, Fe, Ni, Zn, Cr
Πίνακας 2: Μετρήσεις και υπερβάσεις για κυρώσεις σε Mn, Cu, Pb, Cd, As, Fe, Ni, Zn, Cr
για τον «Μαυρόλακκα» Ολυμπιάδας
Στις τιμές που παρουσιάστηκαν στα σχετικά δημοσιεύματα του τύπου γίνεται η σύγκριση με το πόσιμο νερό γι’ αυτό και οι υπερβάσεις (φορές) είναι μεγαλύτερες. Θεωρητικά
θα μπορούσαν να ισχύσουν αφού η επικοινωνία με τον υδροφόρο είναι
υπαρκτή και η διαλυτοποίηση των μετάλλων ευνοείται από τις όξινες
συνθήκες που επικρατούν.
Επιπλέον
σε άλλο σημείο του εγγράφου #2 αναφέρεται: «Ορίζουμε τη χρήση των
νερών των φυσικών αποδεκτών του Νομού Χαλκιδικής, που δεν αναφέρονται
στις αποφάσεις του εδαφίου (1), όπως παρακάτω: Α) Για αλιεία οστρακόδερμων: Τα νερά της θαλάσσιας περιοχής της Κοινότητας Ολυμπιάδας. Β) Για κολύμβηση και κάθε άλλη χρήση: 1. Τα νερά όλων των υπόλοιπων θαλασσίων περιοχών του Νομού Χαλκιδικής. 2. Τα νερά του ρεύματος «Μαυρόλακκας» στην Κοινότητα Ολυμπιάδας».
Δηλαδή ορίζεται σαφέστατα ότι τα όρια του αποδέκτη «θαλάσσια περιοχή
Ολυμπιάδας» πρέπει να συμμορφώνονται με τα όρια για αλιεία οστρακόδερμων
και τα όρια του
αποδέκτη «Μαυρόλακκας Ολυμπιάδας» πρέπει να συμμορφώνονται με τα όρια
για κολύμβηση και κάθε άλλη χρήση. Στο ίδιο έγγραφο καθορίζονται τα «Πρότυπα Ποιότητας θαλασσίων νερών για τη διαβίωση, καλλιέργεια και αλιεία οστρακόδερμων» όπου τα όρια που θεσπίζονται είναι μηδενικά (μη ανιχνεύσιμα) για όλα τα βαρέα και τοξικά μέταλλα (αυτό είναι λογικό αφού τα οστρακόδερμα έχουν την ικανότητα απορρόφησης ακόμα και ιχνών μετάλλων). Ακόμα καθορίζονται τα όρια για κολύμβηση που κατά κανόνα είναι 5 με 10 φορές χαμηλότερα («Μαυρόλακκας») από αυτά για άλλους αποδέκτες. Αυτό
σημαίνει ότι οι υπερβάσεις είναι ακόμη μεγαλύτερες αν ληφθούν υπ’ όψη
αυτές οι δραστηριότητες που έχουν και άμεση σχέση με την ανθρώπινη υγεία.
Οι παραβάσεις συνεχίζονται
αν λάβει κανείς υπ’ όψη ότι στο έγγραφο #2 αναφέρονται επιπλέον και τα
εξής: «Δ) Δεν επιτρέπεται η διοχέτευση υποπροϊόντων βιομηχανίας και
λάσπης από τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας υγρών αποβλήτων και λυμάτων
άμεσα ή έμμεσα σε αποδέκτη.», «Ζ) Σε κάθε βιομηχανική ή άλλη εγκατάσταση
που διαθέτει υγρά απόβλητα ή λύματα απαιτείται να κατασκευαστεί
κατάλληλο φρεάτιο δειγματοληψίας σύμφωνα με εγκεκριμένο σχέδιο και σε
θέση εύκολα επισκέψιμη, μέσα στην ιδιοκτησία του εργοστασίου.» κ.ά. που
προφανέστατα δεν τηρήθηκε τίποτα από αυτά.
Είναι
ενδιαφέρον το γεγονός ότι με την άδεια που δόθηκε το 2012 για την
έναρξη του έργου αυτού, η «Ελληνικός Χρυσός» απαλλάσσεται από καταβολή
φόρων στο δημόσιο επειδή δήλωσε ότι όλα τα κέρδη
από την πώληση των χρυσοφόρων συμπυκνωμάτων αρσενο-σιδηρο-πυρίτη της
Ολυμπιάδας (που τα πήρε δωρεάν κατά την μεταβίβαση Πάχτα το 2004 από την
προκάτοχο TVX) θα διατεθούν για την αποκατάσταση του περιβάλλοντος. Σύμφωνα όμως με έγκυρους υπολογισμούς που έγιναν με βάση τις τωρινές
τιμές του χρυσού μόνο ένα μικρό μέρος από τα κέρδη θα χρησιμοποιηθεί
για αποκατάσταση το δε υπόλοιπο θα πάει στα ταμεία της εταιρείας αφορολόγητο (αφορά για συνολικά έσοδα περίπου 400 εκ ευρώ). Εδώ πρόκειται για διπλή απάτη αφού ούτε μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος λαμβάνονται ούτε φόροι πληρώνονται στο δημόσιο.
Από
τα παραπάνω γίνεται φανερό ότι υπάρχει εγκληματική αμέλεια στο όνομα
του εύκολου κέρδους από την «Ελληνικός Χρυσός-Eldorado». Επειδή οι
υπερβάσεις στην απόρριψη τοξικών μετάλλων είναι τεκμηριωμένα εξωφρενικά υπερβολικές (ιδιαίτερα για τα ισχυρά δηλητήρια Αρσενικό και Μόλυβδο) οφείλουν να κινητοποιηθούν έγκαιρα οι αρμόδιες υπηρεσίες και οι διωκτικές αρχές. Επειδή πρόκειται για παρανομία που βάζει το κέρδος πάνω από την ανθρώπινη ζωή η «Ελληνικός
Χρυσός-Eldorado» δεν μπορεί να συνεχίζει τη δράση της χωρίς συνέπειες
και κυρώσεις όπως ισχύει για κάθε αντίστοιχη παράνομη δραστηριότητα.
Και επισημαίνουμε: Κάθε
προσπάθεια συγκάλυψης και κουκουλώματος της υπόθεσης και αποφυγής
επιβολής κυρώσεων (όπως στο παρελθόν) θα είναι δυο φορές παράνομη και
εγκληματική και θα επισύρει τις αντίστοιχες τιμωρίες.
*Έγγραφο της Καταγγελίας*
ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ
Ιερισσός, 1 Απριλίου 2013
Προς
1. Υ.ΠΕ.Κ.Α.
Ε.Υ.Ε.Π. (Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος), Τομέας Β. Ελλάδας
Αδριανουπόλεως 24, 55 133 Καλαμαριά
2. Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας Θράκης
ΔΙ.ΠΕ.ΧΩ. (Διεύθυνση Περιβάλλοντος & Χωροταξίας)
Τάκη Οικονομίδη 1, 54 655 Καλαμαριά
3. Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας Θράκης
Διεύθυνση Υδάτων Κεντρικής Μακεδονίας
Λεωφόρος Γεωργικής Σχολής 46, 55 134 Καλαμαριά
4. Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας
Γενική Διεύθυνση Αναπτυξιακού Προγραμματισμού, Περιβάλλοντος & Υποδομών
Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού
Μοναστηρίου 12, 546 29 Θεσσαλονίκη
5. Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας
Διεύθυνση Βιομηχανίας Ενέργειας & Φυσικών Πόρων
Μοναστηρίου 12, 546 29 Θεσσαλονίκη
Κοινοποίηση
Δήμαρχο Δήμου Βόλβης, κ. Δημήτρη Γαλαμάτη
Στις
15 Μαρτίου 2013 καταγγέλθηκε από κατοίκους της περιοχής Ολυμπιάδας
Χαλκιδικής ότι σε δυο ρέματα της περιοχής «Καλύβια Βαρβάρας» που
γειτνιάζουν με το εργοστάσιο εμπλουτισμού Ολυμπιάδας της εταιρείας
«Ελληνικός Χρυσός», υπήρχε εκροή υγρών αποβλήτων προερχόμενων από το
εργοστάσιο εμπλουτισμού. Την επομένη 16 Μαρτίου 2013 πήραμε με
πρωτοβουλία μας δείγματα των υγρών αποβλήτων όπως και δείγματα υγρών και
λάσπης από την κοίτη των ρεμάτων στα κατάντη και τα στείλαμε για
ανάλυση σε διαπιστευμένο εργαστήριο αναλύσεων, από όπου στις 30 Μαρτίου
2013 πήραμε και τα αποτελέσματα των αναλύσεων που σας επισυνάπτουμε.
Στο ένα από τα δυο ρέματα υπήρχαν τοποθετημένοι και σωλήνες εκροής που
απέβαλλαν υγρά της τάξης των μερικών κυβικών μέτρων ανά ώρα. Σας
επισημαίνουμε ότι τα ρέματα αυτά έχουν άμεση σχέση με τον υδροφόρο
ορίζοντα της περιοχής και εκβάλλουν στο Στρυμωνικό κόλπο μερικές
εκατοντάδες μέτρα μετά από τα σημεία εκροής των αποβλήτων. Σε κοντινές
αποστάσεις από τα σημεία της εκβολής υφίστανται στη θαλάσσια περιοχή
ιχθυοκαλλιέργειες και μυδοκαλλιέργειες που δέχονται άμεση επίδραση από
τα απόβλητα στη θάλασσα.
Από
τα αποτελέσματα αναλύσεων του διαπιστευμένου εργαστηρίου διαπιστώσαμε
ότι οι περιεκτικότητες σε βαρέα και τοξικά μέταλλα (As, Pb, Zn, Mn κλπ)
υπερβαίνουν κατά πολύ τα θεσμοθετημένα όρια και για τους αποδέκτες αλλά
και για χρήση νερού.
ΕΠΕΙΔΗ
με βάση τα παραπάνω στοιχεία εγκυμονούνται σοβαροί κίνδυνοι για το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία,
ΖΗΤΑΜΕ
Να
διενεργήσετε άμεση αυτοψία στους χώρους που προαναφέραμε, να γίνουν
δειγματοληψίες και αναλύσεις από τις αρμόδιες υπηρεσίες και να ελέγξετε
αν τηρούνται οι Περιβαλλοντικοί Όροι της ΑΕΠΟ (ΑΠ οικ. 201745,
26/07/2011, ΑΔΑ: 4ΑΣΔ0-ΩΔ0) και ειδικότερα οι περιβαλλοντικοί όροι που
αναφέρονται στο υποέργο Εργοστάσιο Εμπλουτισμού Ολυμπιάδας της εταιρείας
«Ελληνικός Χρυσός».
Να ειδοποιηθούμε για να παρευρισκόμαστε στην αυτοψία.
Επισυνάπτονται
1. Αποτελέσματα αναλύσεων διαπιστευμένου εργαστηρίου
2. Φωτογραφίες από τον χώρο της δειγματοληψίας
3. Βίντεο από τον χώρο της δειγματοληψίας
Οι καταγγέλοντες.
πηγές:
