Δεσπόζει στη δυτική είσοδο της Θεσσαλονίκης, με τα
χαρακτηριστικά κόκκινα κτίρια και τις τεράστιες δεξαμενές - κουφάρια
ενός δοξασμένου παρελθόντος, όταν η μπίρα έρεε άφθονη και εκατοντάδες
άτομα είχαν βρει, στα «σπλάχνα» του επιβλητικού συγκροτήματος, ένα
εργασιακό καταφύγιο.
Μόνο η ταμπέλα με τα γράμματα «Κάρολος Φιξ-
Ζυθοποιία» υπενθυμίζει πλέον στους περαστικούς την ιστορία του
βιομηχανικού συγκροτήματος που ιδρύθηκε από τους Mισραχή, Αλλατίνι και
Φερνάντεζ και άρχισε να λειτουργεί το 1893, τριπλασιάζοντας την
κατανάλωση μπίρας στη Μακεδονία. Η μονάδα, που ήταν κάθετης παραγωγής με
εγχώριο κριθάρι, μονάδα εμφιάλωσης και παγοποιείο, πέρασε το 1926 στην
ιδιοκτησία της αθηναϊκής εταιρίας «ΚΑΡΟΛΟΣ ΦΙΞ», η οποία λειτούργησε το
εργοστάσιο μέχρι το 1983.
Το 1989, κτίρια, οικόπεδο και όσα μηχανήματα είχαν απομείνει από το
«πλιάτσικο», καθώς πολλοί ... τεμάχιζαν τις ογκώδεις μηχανές και τις
πουλούσαν για σκραπ, βγαίνουν σε πλειστηριασμό και περνούν στα χέρια της
οικογένειας Ζαφειρίδη.
Έκτοτε,
τα κτίρια αφήνονται στο έλεος του χρόνου καθώς, όπως υποστηρίζει ο
Διονύσης Ζαφειρίδης, διαχειριστής του πολιτιστικού συλλόγου, μη
κερδοσκοπικού χαρακτήρα, «FIX IN ART», όλες οι προσπάθειες της
οικογένειας για συντήρηση των κτιρίων προσκρούουν στον βραδυκίνητο
κρατικό μηχανισμό.
Ωστόσο,
τα υπόλοιπα κτίρια του βιομηχανικού συγκροτήματος καταρρέουν από το
πέρασμα του χρόνου, με τις στέγες να χάσκουν ετοιμόρροπες και
αντικείμενα της ζυθοποιίας να γίνονται βορά στα χέρια επιτήδειων.
Εκκρεμεί σχετική μελέτη αποκατάστασης
Σύμφωνα
με πληροφορίες από τη Διεύθυνση Αναστήλωσης Νεωτέρων και Σύγχρονων
Μνημείων, εκκρεμεί να περάσει από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων
Μνημείων η μελέτη καθαίρεσης τμημάτων του διατηρητέου συγκροτήματος και
στη συνέχεια θα εξεταστεί η αποκατάσταση του υπόλοιπου συγκροτήματος.
Ο
κ. Ζαφειρίδης προσανατολίζεται πλέον στη δημιουργία, μέσω
χρηματοδότησης από το ΕΣΠΑ, ενός βιομηχανικού μουσείου εμφιάλωσης, αφού
τα περισσότερα από τα θηριώδη μηχανήματα που θεωρούνταν τεχνολογικά
επιτεύγματα για την εποχή, σκουριάζουν στην πρόσοψη του εργοστασίου.
«Είναι
θέμα πολιτικής απόφασης να σωθεί το Φιξ», εκτιμά και ζητά τη συμβολή
και του δήμου Θεσσαλονίκης στον αγώνα για τη διάσωση ενός συγκροτήματος
που αποτελεί βιομηχανική κληρονομιά για την πόλη και μία σελίδα από
μνήμες των 1.500 εργατών και των απογόνων τους που μόχθησαν για την
παραγωγή της μπίρας Φιξ.
(Κείμενο: Αγγελιοφόρος-1η φωτογραφία δική μου)
